Voor Hiking Advisor organiseerde ik met Steven H. van BPA een ervaringstocht naar Snowdonia. Na een voorbereidingsmoment spraken we met de deelnemers af in de jeugdherberg van YHA Snowdon Bryn Gwynant op maandagavond. Deze hostel werd onze uitvalsbasis.
De deelnemers druppelen binnen in de hostel terwijl Steven en ik nog even de laatste afspraken maken voor de tocht qua route. Lien, Paul en Rudi zijn al 2 dagen in de streek en leggen aan René (die met Steven en mij is mee gereden) uit welke tochten ze al maakten. Later op de avond sluiten ook Ann, Linde, Stéphanie en Sue aan. We geven nog even een korte briefing over de komende dagen, overlopen het materiaal en kruipen in ons bedje. Morgen wacht ons een mooie dag in Wales want de weersvoorspellingen zijn goed voor de tijd van het jaar.
Dinsdag 15 mei: Capel Curig – Gwaun y Garnedd
We parkeren een wagen aan de voet van Snowdon (10£/dag) in functie van latere bevoorrading en rijden dan door naar Capel Curig. Aan de (voorlopig gratis) parking in Capel Curig laten we de auto achter. We nemen even een groepsfoto en gaan op pad. We stappen even op de A5 om dan al snel na Bron Heulog (221m) rechtsaf te slaan en de onverharde ondergrond op te zoeken. Af en toe over een zompig stukje pad slingeren we via een zachte helling omhoog. Eens we wat hogerop zijn krijgen we zicht op het Llyn Cowlyd Reservoir, een meer of lake van ongeveer 2,5km lang. Het weer is aangenaam. Er staat een beetje wind maar ook de zon breekt af en toe door het wolkendek. We stijgen verder omhoog en willen wat doorsteken maar de ondergrond laat het niet echt toe dus we verkiezen ons oorspronkelijke plan. Namelijk het pad dat langs een aangelegd kanaaltje loopt. Paul is er niet rouwig om, hij heeft met de korte afdaling die off track liep zijn enkel omgeslagen en heeft toch wat pijn. Eens we op het pad zitten redt Lien er haar eerste schaapje van de dag. Het is geïsoleerd geraakt van haar moeder en Lien zet het zonder veel verpinken aan de juiste zijde van de draad. De tongen komen los maar iedereen blijft nog voorzichtig in zijn uitspraken. Het is duidelijk de eerste dag van de hiking.
Na een pauze stijgen we via Y Braich naar onze lunchstop. Onderweg verzuipt er nog een lammetje bijna in een modderpoel. Opnieuw is het Lien die het schaapje redt. Steven, nochtans een snelle Antwerpenaar, stond er bij en keek ernaar… Hij geeft het niet graag toe maar hij is te traag in het redden van schapen. We pauzeren op ongeveer 800m hoogte met uitzicht op de weidse omtrek. Er wordt vanalles uit de rugzakken getoverd: wraps, brood, noodles, koekjes… Noem maar op. Het idee van wind en nog een stukje route dat we voor de boeg hebben zorgt ervoor dat we de lunch maar beperkt houden in tijd. De weersvoorspellingen gaven voor namiddag wat bewolking en eventueel wat neerslag. “Better safe than sorry” dus na een kleine 35min zijn we weer op pad. Ik geef een korte briefing omdat het een steiler stukje pad inhoudt waarna een kleine scramble (klauterpartij) volgt op Bwich Eryl Farchog. De ene vlot al wat sneller dan de andere over de afdaling, idem met de scramble. Ook vindt de ene het al leuker als de andere. “Amai, dat ik dat ooit gedaan heb, daar moet ik ne foto van hebben” ontglipt er aan een deelneemster. Gevolgd door “En hoe zit dat met die indeling voor beginners en gevorderden bij Hiking Advisor?”. Na de scramble waaiert de groep een beetje uiteen. De vermoeidheid van de rit van gisteren, in combi met de eerste ervaringen op de eerste stapdag vergen hun tol. Anderen trippelen rustig met hun handjes in de zakken verder de heuvel op.
Zo komen we in de namiddag aan op Carnedd Llewelyn (1064m), een top die eerder uit een plateau bestaat met her en der wat opgestapelde stenen. We hebben er een mooi uitzicht. Enthousiast wordt er gepraat: “Gaan we hier bivakkeren?”, “Is er hier niet wat teveel wind voor een bivak?”, “Hoe komen we aan drinkwater?”… We dalen nog wat af en iedereen is blij als we de tentjes opzetten. Er staat wel wat wind maar voorlopig kunnen we nog geen regen bespeuren in het wolkendek. We eten wat achter een rots om wat uit de wind te zitten. Na het eten wordt er water gehaald. Uitzonderlijk voor deze trip moeten we wat afdalen om aan water te komen. We dalen een kleine 100m naar Ffynnon Llyffant, een klein meertje waar een stroompje in uitkomt. Steven was eerder al op verkenning geweest tijdens het opzetten van de tenten. Nu is het mijn beurt. Samen met Sue, Lien, Stéphanie, Linde en Rudi ga ik naar beneden om water te koken. Er ligt een karkas en ook wat vliegtuigonderdelen. Een goede plek om aan je einde te komen, dat is duidelijk… We koken het water omdat er heel wat schapen in de heuvels grazen. We spelen op safe dus. Anderen filteren om dan vervolgens nog een micropuurtje in het water te droppen. Maar als we bezig zijn vallen de wolken over ons. Vervolgens begint het ook nog te drizzlen. Na het water zuiveren stappen we terug in groep door de mistige vallei naar boven. Het is afzien voor sommigen met de wind en de regen. Eens boven de richel heeft de wind vrij spel. De regen gutst tegen onze gezichten en we verschuilen ons even achter een stenen muurtje. Als ik even probeer te lokaliseren met de gsm om het terugstappen vlotter te laten verlopen is er geen bereik. Op kompasrichting lopen we in een brede slinger van mensen op ons verhoopte doel (de tentjes) af. Na nog geen 20 seconden zien we de tentjes van Ann en Sue al staan. Er is een zeker enthousiasme in de groep want deze regen en wind zijn weinigen gewoon.
Eens in de tentjes beseffen velen dat het een ruwe nacht kan worden. Steven had gelukkig al een eerste rondje gedaan bij de tenten terwijl we weg waren want de wind had toen vrij spel omdat er bijna naiemand in de tentjes lag. Aangezien onze ervaringstocht gericht is op gevorderde beginners ga ik toch nog even een extra rondje maken aan de tentjes om iedereen gerust te stellen en nog eens de pikketten en stormkoorden te checken. Lien is zeer blij met het verzetten van de pikketten zodat haar binnen- en buitenzeil van haar lichtgewicht MSR-tentje toch wat meer gescheiden blijven. Ook Stéphanie vangt aan haar kant van de tent veel wind. Een stormkoord door een extra lusje verhelpt ook haar van een nog ruwere nacht. Ann blijft doodkalm en geeft aan dat een extra stormkoordje mag maar niet moet. Sue idem. De mannen, Paul en Rudi, liggen rustig onder de tarp. Als ik ga kijken is de respons duidelijk: “Het is hier lekker warm en droog. Als ge wilt komt er maar bij liggen hé”. No problemo voor die gasten! René ligt al bijna te slapen als ik in de tent kom. Ik kleed me om in de voortent en kan, voor het eerst in jaren, met blijdschap genieten van mijn reserveset kleren. Ik kruip ook in de slaapzak en geniet van de nachtrust met oorstopjes in. De wind en regen blijven af en toe stoten uithalen maar goed, dat hoort nu éénmaal bij en bivak op hoogte in Snowdonia.
Woensdag 16 mei: Gwaun y Garnedd – Llyn Idwal
Als we ’s ochtends wakker worden is er nog wel wat wind maar de regen is verdwenen. We kruipen uit de tent en meten de schade op. Al bij al valt het mee. Er is niet zoveel geslapen bij de deelnemers omdat er weinigen oorstopjes mee hebben. Maar een ervaring was het alleszins! De zon tracht door te breken en wolken golven over de heuvels. We genieten van de wolken die onder ons in de vallei hangen. Een inversie, een inversie, het woord laat ik wel 20 keer vallen. Dat geeft toch wat extra vind ik persoonlijk. Het spel van wolken en wind, zon en schaduw is prachtig om te zien. Pauls enkel wordt getaped en we gaan op pad. We gaan zien hoe het loopt. Alleszins moeten we lager gelegen terrein opzoeken en inschatten of hij nog verder kan. We vorderen vlot na het ontbijt. En er is één gemeenschappelijk gespreksonderwerp: “diene storm zeg!”. Ik geef aan dat dit normale weersomstandigheden zijn in Snowdonia en dat een strom nog een heel andere ervaring is in Snowdonia of breder gezien Wales.
We stappen via Bwich Cyfryw – drum naar Cefn Ysgolion Duon over een rotsig pad. Zo komen we op Carnedd Dafydd (1044m). We buigen nu af en waarschuwen voor de steile afdaling: stokken weg op blokkenterrein! We nemen de weg van de minste weerstand en die brengt ons in Oostelijke richting op een beter begaandbaar pad dan de bijna verticale afdaling via de kam die van Bwich yr Ole Wen (978m) naar beneden loopt. Zo komen we in de buurt van het meertje Ffynnon Lloer. Het is een uitdaging voor diverse deelnemers. Voor de ene zijn enkel, voor de ander de diepte die af en toe een beetje gaapt. Anderen hebben moeite om met de rugzak af te dalen en hun evenwicht te bewaren.
Het is leuk als we veilig en wel aan het muurtje kunnen pauzeren onder Bryn Mawr. We zien nu de weg (A5) in de verte alsook Llyn Ogwen waar we een langere pauze voorzien. We stappen vlijtig verder naar beneden en nemen het pad langs Llyn Ogwen. Drassig maar fijn om bij te praten onder elkaar. De voorgaande uren was er concentratie vereist maar nu komen de tongen weer los. Als we nabij Idwal Cottage komen, aan het einde van Llyn Ogwen zijn er enkele kerels aan het boulderen. Wat een technische aanpak! En dat met wat matjes op de onderliggende blokken steen… We stappen enthousiast naar het outdoor information centre en iedereen is zeer blij als ze zien dat versnapering en drankjes gekocht kunnen worden. Sommigen opperen om hier de matjes en slaapzakken uit te rollen maar na een kleine 40min. trekken we toch weer verder naar Llyn Idwal. De sfeer is opperbest want Paul kan goed mee, er is wat lekkers tussen de kiezen gegaan en het weer klaart echt op. Sunny days in Snowdonia!
We stappen over een goed aangelegd pad en lopen rond Llyn Idwal. Regelmatig stoppen we om een potentiële bivakplek te checken. Steven neemt het voortouw en uiteindelijk leidt Lien, spring-in-het-veld, ons naar de zuidelijke oever van het meer. Hier staat kort gegraasd gras, is het vrij vlak en zijn er diverse stroompjes water in de buurt. Boven ons wordt er nog laat geklommen. Tentjes worden in de zon rechtgezet, er wordt veel gelachen met Steven zijn vele annekdotes en na het eten nemen we zelfs de ruimte om een kruispeiling uit te leggen. We kruipen in de tent bij mooi weer. Everybody’s happy with this weather!
Donderdag 17 mei: Llyn Idwal – Llyn Llydaw reservoir
Ondanks het mooie weer ’s nachts heeft toch niet iedereen geslapen als een roosje. Er werd stevig gedroomd of er waren veel onderbrekingen. Anderen sliepen dan weer als een zaagmachine. Soit, tegen half negen was weer iedereen present om te vertrekken. Gepakt en gezakt stijgen we via Devil’s kitchen tot Llyn y Cwn, een kleine 330m hoger. Nu gaat het even over een gruishelling. Velen vinden dit maar niets om diverse redenen. Maar eens de steiltegraad afneemt en het uitzicht van ver kijken in fenomenaal ver kijken overgaat, gaat alles weer beter.
Op Glyder Fawr (999m) pauzeren we even om vervolgens te lunchen op Glyder Fach (994m) nabij Castell y Gwynt. Vanaf nu is het afdalen. Eerst over wat blokkenterrein en vervolgens over grasland. De wandelstokken worden boven gehaald en Steven geeft wat uitleg over gletsjerbewegingen en morenen. De route slingert met een grote boog naar beneden. Via The Miner’s Track komen we zo aan de weg (A498).
We nemen een pauze en gaan in kolonne op stap over de weg naar de Pen-y-Pass (359m). Er is een doorsteek mogelijk over onverhard terrein maar dit zou te slopend kunnen zijn voor bepaalde deelnemers. We verkiezen dus deze snellere aanlooproute van de pas. Aan de pas aangekomen wordt er vanalles uit de auto gehaald om te bevoorraden. Welgekomen is ook het terras van de hostel die op de pas ligt. We nemen ruim onze tijd en vertrekken pas in de latere namiddag. We stappen nu over the Miner’s Track. Rudi vraagt om eens te mogen loslopen en samen met Lien vliegt hij vooruit. René gaat in de achtervolging. We zien ze nabij het pomphuisje staan als we aan Llyn Llydaw (446m) komen. Ze hebben al een bivakspot gezocht en gevonden. We installeren ons en ik ga me verfrissen. Enkele anderen volgen het voorbeeld maar niemand waagt zich al te ver in het meer. Het is zeer koud water. Ondanks de zonnige dagen. Niet getreurd, ik voel me zuiver (voor zover daar sprake van kan zijn tijdens een hiking). We eten samen. Opnieuw zien we diverse gerechten uit pakjes of zelfgedroogd verschijnen. We overlopen de aanlooproutes naar de Snowdon voor morgen en als de zon weg is, is men zeer blij om snel in de slaapzak te kruipen.
Vrijdag 18 mei: Llyn Llydaw reservoir – Bwich Cwn Llan
We staan op met mooi weer. De zon straalt en het ontbijten verloopt vlot. Steven neemt de groep mee over Lliwedd Bach (818m) en Y Lliwedd (807m). De aanlooproute is vrij direct en het stijgt snel. Vervolgens gaat het over een rotsig pad omhoog achter de kam om dan bovenop de top te komen. Naar beneden gaat het via een steil en rotsig pad. Ik ga met een deelnemer over het iets toegankelijkere Miners Track naar Bwich Glas om vervolgens de laatste 80m naar Snowdon (1085m) te stijgen. Het is wel grappig om te zien wie er naar boven stapt/kruipt over dit pad. Eens boven genieten we van de zon, het treintje en de extra voorzieningen in de cafetaria van de Snowdon. Toeristen worden hier afgedropt met een stoomtreintje en doen zich, net zoals wij, tegoed aan sandwiches, scones en ander lekkers. Na de lekkere lunch (met sla en tomaat, yes!) installeren we ons buiten om de rest van de groep op te wachten. Ik spot hen met de verrekijker als ze bijna aan Bwich Ciliau (788m) zijn. Nog ongeveer 45min. later zien we hen terug opduiken. De steile gruishelling en het pad onder de Oostelijke top van Snowdon maken dat we hen niet goed konden zien.
Ook zij zijn blij met de sanitaire voorzieningen en wat de cafetaria allemaal te bieden heeft. We nemen nog een groepsfoto en zetten aan voor de laatste afdaling van de dag. We volgen de Zuid-Westelijke kam of Bwich Main om zo via Allt Maenderyn (704m) af te dalen naar het meertje bij Bwich Cwn Llan. Iederen beseft dat de hoogtepunten van de tocht afgevinkt zijn. De sfeer zit goed. Ook zij die diverse overwinningen op zichzelf hebben kunnen vieren zijn blij en stappen vlot door. Je merkt aan de gesprekken dat het goed gaat met de deelnemers. Ze stellen zich open voor nieuwe ervaringen maar je krijgt als begeleider ook inzicht in hun persoonlijkheid, hun interesses en ambities. Dat is fijn om te ervaren als begeleider.
Opnieuw kunnen we de tentjes in ideale weersomstandigheden opzetten. We zitten nabij enkele verlaten mijnen of groeves en kunnen in één van de gangen waar water in staat onze biertjes koelen die we op de Snowdon kochten. Alles gebeurt nu à l’aise en Steven geeft wat uitleg na het eten over hoe je het makkelijker kan maken op steile hellingen. Ik geef nog een laatste briefing en we kruipen, na een interessante top/flopbespreking en aanschouwing van de zonsondergang, voor de laatste keer deze trip in de slaapzak.
Zaterdag 19 mei: Bwich Cwn Llan – Hostel Bryn Gwynant
Het wordt ondertussen een gewoonte: wakker worden met een stralend blauwe hemel en de zon op de flanken rondom ons. We laten de tentjes zo lang mogelijk drogen, al is er amper iets vochtig van wat condens. Enthousiast uitkijkend naar een douche en ander eten dan trekkingfood gaan we op stap. We dalen af en zien dat het zaterdag is. Vele toeristen, trailrunners maar ook andere hikers trekken de heuvels van Snowdonia in. We stappen in het algemeen over gemakkelijke paden. Maar door diverse omstandigheden dalen we toch af via een steile helling op Clogwyn Brith. Zo slagen we erin om Paul waar voor zijn geld te geven en er een echte ervaring van te maken. De steile afdaling vergt heel wat energie maar als we beneden allemaal samen staan trekt Linde de gehele colonne weer op gang. We stappen nu over een breed pad.
Lien, één van de ambitieuze dames in de groep plant de PCT te wandelen, wil graag een doorwading oefenen. Daar zeg ik dus geen nee tegen want op een ervaringstocht kan je ervaringen opdoen. Aan de parking van Nantgwynant steken we een brugje over. Ideaal riviertje voor een doorwading. Na enkele minuten sta ik samen met Lien in het water. Weinigen voelen zich geroepen. René twijfelt even maar gaat ook even heen en weer door de rivier. Toffe ervaring geven beiden toe. En zo heb ik weer even koele voetjes. Aangezien we geen sandalen mee hebben deden we de doorwading met onze schoenen. Na het verfrissend moment leggen Steven en ik nog even de doorwadingstechnieken uit met en zonder touw. Vervolgens laat Steven nog wat knopen zien en als iedereen weer helemaal uit pauzemodus is stappen we rustig naar de hostel.
We pikken de wagens op terwijl anderen zich al kunnen douchen. Ann en Linde laten zich terwijl nog even afzetten voor een korte boswandeling naar Betws-Y-Coed terwijl wij met de rest van de groep de vele outdoorshops n het stadje binnenvallen.
Bij een lekkere dinnertje, voornamelijk bestaande uit fish & chips en vele sidedishes, worden Steven en ik uitvoerig bedankt voor de begeleiding en ontvangen we zelfs een leuk kaartje met fijne persoonlijke boodschappen. Een nieuwe standaard is gezet ;).
Bereikbaarheid Snowdonia
Snowdonia is vlot bereikbaar op een dag met de wagen vanuit België, op voorwaarde dat je vrij vroeg de ferry neemt (Duinkerke>Dover of Calais>Dover). Vanuit Brussel ben je op iets meer dan 2u in Duinkerke, de vaart vanuit Duinkerke duurt ongeveer 2u naar Dover (maar je moet er minstens 45min. op voorhand inchecken). Vervolgens is het een kleine 6u30 rijden naar Betws-Y-Coed.
Vliegen en treinen kan via Manchester naar Betws-Y-Coed. Voor de rest is het openbaar vervoer in het hoogseizoen een busje dat de uitvalsbasissen voor wandelaars aandoet. Parkeren ka in de streek voornamelijk op de pay&display parkings waar je tot 10£/dag betaalt. Parkeren langs de weg kan soms maar wees voorzichtig: niet goed geparkeerd of op een plek waar het niet mag kost je een fikse boete.
Routes & kaartenmateriaal
De kaart die we gebruikten was die van OS Explorer 1:25.000 Snowdon/Yr Wyddfa (OL17). Navigeren in moeilijke omstandigheden en het gebruiken van een gps is aan te raden in Snowdonia. Je kan er vlotjes overvallen worden door moeilijke weersomstandigheden. Terrein lezen alsook inzicht in de stapduur van je tocht zullen je goed helpen als je een meerdaagse bivaktocht wil maken in Snowdonia.
GPX-files zijn verkrijgbaar via mail. Contacteer me gerust hiervoor.
Bevoorrading & overnachting
Bevoorraden kan je uitgebreid in Betws-Y-Coed. Het stadje kent meerdere outdoorshops met vriesdroogmaatlijden maar ook een kleine SPAR waar je voeding kan vinden.
Overnachten deden wij voornamelijk in de tent. Bivakkeren is officieel niet toegestaan in Snowdonia maar wordt getolereerd. Bivakkeren doe je bij voorkeur op hoogte (boven de 750m). Er zijn ook diverse hostels in Snowdonia. Deze zijn echter niet allemaal het gehele jaar open. In de hostels kan je vaak ontbijt en avondmaaltijden krijgen, soms zelfs een picknickset. Deze zijn echter steeds op voorhand te reserveren. Daarnaast heeft elke hostel een “self-catering-kitchen” waar je zelf je potje kan koken.
Into the wild 